บทที่ 18 ความมุ่งมั่นของหัวหน้าหมู่บ้าน
โจวอี้หมินเข้าใจความคิดของหัวหน้าหมู่บ้าน และเขาก็สนับสนุนให้หัวหน้าหมู่บ้านจัดการขุดบ่อบาดาลในหมู่บ้านเพิ่มอีกหลายบ่อ
เพราะถ้ามีบ่อน้ำแบบนี้หลายบ่อ บ่อน้ำที่บ้านเขาก็จะไม่เด่นมากเกินไป จะได้ไม่มีคนมาให้ความสนใจมากเกินไป เพราะไม่เช่นนั้นอาจมีคนอิจฉาได้ ถ้าในหมู่บ้านมีบ่อแบบนี้หลายบ่อ ทุกคนก็ไม่ต้องกังวลอะไรอีก
นอกจากนี้ โจวอี้หมินก็อยากให้บ่อน้ำแบบนี้ช่วยบรรเทาความลำบากของผู้คนได้บ้าง
อย่างน้อยในช่วงสามปีที่ยากลำบากนี้ ก็ถือเป็นการช่วยเหลือได้เล็กๆน้อยๆ
แน่นอนว่า ถ้าขุดบ่อน้ำแบบนี้มากเกินไป ระดับน้ำใต้ดินก็จะลดลงเรื่อยๆ ซึ่งไม่ส่งผลดีต่ออนาคต แต่ในตอนนี้ใครจะไปสนใจเรื่องอนาคตกันล่ะ? เอาให้รอดพ้นจากสามปีนี้ไปก่อนเถอะ
“ผมใช้เงินไป 50 หยวน” โจวอี้หมินตอบตามความจริง
บ่อน้ำแบบมือโยกนั้นมีอุปกรณ์เพียงไม่กี่ชิ้น และเหล็กที่ใช้ก็ไม่ได้มากมายอะไร ถ้าผลิตในปริมาณมากๆ ต้นทุนก็ไม่น่าจะสูงถึง 50 หยวน
“แพงขนาดนี้เลยเหรอ?”
50 หยวนอาจไม่ใช่จำนวนเงินที่มากสำหรับคนงานในเมือง แต่สำหรับชาวนาในชนบทที่ต้องหาเลี้ยงชีพด้วยแรงงาน มันคือเงินจำนวนมหาศาล
ต้องเข้าใจก่อนว่า ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา การแต่งงานในชนบทก็ใช้เงินแค่ประมาณ 5 หยวนเท่านั้น
“แล้วบ่อน้ำเดิมของหมู่บ้านเราล่ะ ใช้เงินไปเท่าไหร่?” โจวอี้หมินย้อนถาม
หัวหน้าหมู่บ้านพูดไม่ออกทันที
เขาคิดอยู่ครู่หนึ่งก่อนจะกัดฟันถามต่อว่า “จะขุดเจอน้ำแน่ๆ ใช่ไหม?”
โจวอี้หมินอธิบายว่า “นี่คือระดับน้ำใต้ดิน ปกติแล้ว ระดับน้ำใต้ดินในแต่ละที่ก็จะลึกพอๆ กัน จากการขุดบ่อน้ำแบบมือโยกเมื่อกี้ ผมคิดว่าระดับน้ำใต้ดินในหมู่บ้านเราน่าจะลึกประมาณ 10 เมตร
หมายความว่า บ่อน้ำเดิมของหมู่บ้านเราถ้าขุดลึกลงไปอีกสักสองสามเมตรก็น่าจะมีน้ำเช่นกัน
แต่เมื่อเราใช้น้ำไปเรื่อยๆ ระดับน้ำใต้ดินก็จะลดลงเช่นกัน จะใช้น้ำได้นานแค่ไหน ก็ไม่อาจบอกได้ เว้นแต่จะมีฝนตกลงมาเติมน้ำใต้ดินที่เราใช้ออกไปแล้ว”
การอธิบายแบบนี้ทำให้หัวหน้าหมู่บ้านเข้าใจได้ง่ายขึ้น
“แสดงว่าขุดบ่อน้ำเดิมลงไปอีกก็มีโอกาสเจอน้ำ?” หัวหน้าหมู่บ้านตาลุกวาว
ถ้าเป็นแบบนี้ เขาก็จะให้ชาวบ้านช่วยกันขุดลงไปอีกสองสามเมตรบนฐานเดิมของบ่อน้ำเก่า ก็อาจจะแก้ปัญหาได้โดยไม่ต้องเสียเงิน
“มีโอกาสสูงครับ แต่ปริมาณน้ำจะมากหรือน้อย ผมรับประกันไม่ได้”
หัวหน้าหมู่บ้านพยักหน้า
ไม่เป็นไร ลองให้ทุกคนช่วยกันขุดดูก่อน ถ้ามันได้ผลก็ดีไป ถ้าไม่ได้ก็ค่อยคิดหาวิธีอื่นต่อ
เขาไม่รีรอ รีบพาชาวบ้านไปขุดต่อทันที ตอนนี้พืชผลต่างๆ กำลังรอน้ำกันอยู่
“ยืนทำอะไรกันอยู่ ไปกันได้แล้ว”
ชาวบ้านที่มาดูเหตุการณ์ต่างก็ทยอยกันกลับไป
ปู่กับย่าของโจวอี้หมินมีความสุขมาก เมื่อมีบ่อน้ำแบบมือโยกนี้ บ้านพวกเขาก็ไม่ต้องกังวลเรื่องน้ำอีกต่อไป ปู่ถึงกับดื่มน้ำจากบ่อใหม่ด้วย ซึ่งก็พบว่ารสชาติก็ไม่ต่างจากบ่อเก่าของหมู่บ้าน
หลานชายคนโตของพวกเขานี่เก่งจริงๆ
สร้างบ่อที่ใช้งานง่ายขนาดนี้ได้
“ต้าจิ้ง จะทำอะไรน่ะ?” จู่ๆ ปู่ก็ขมวดคิ้วพูดขึ้นมา
โจวอี้หมินหันไปมอง ก็เห็นชายคนหนึ่งกำลังคุกเข่าอยู่ตรงหน้าปู่
“ท่านปู่ ผมได้ยินว่าบ้านท่านมีนมผง ขอซื้อจากท่านได้ไหมครับ? ลูกสาวของผมกำลังจะไม่ไหวแล้ว” ชายคนนั้นก้มกราบลงกับพื้น ดินทรายเกาะเต็มหน้าผาก
ลูกสาวของเขาเพิ่งเกิดได้ไม่นาน แต่ภรรยาของเขาก็หิวโหยจนไม่มีแรงเลยไร้น้ำนมให้ลูกกิน ตอนแรกเขาก็ขอให้พี่สะใภ้ของเขาช่วยให้นมลูกสาวของเขาสักสองสามครั้ง
แต่ตอนนี้พี่สะใภ้เองก็เริ่มไม่มีน้ำนมแล้ว
โจวต้าจิ้งทำใจไว้แล้วว่าลูกสาวของเขาอาจจะต้องจากไป
เมื่อกี้เขาได้ยินเรื่องนมผงโดยบังเอิญ แต่เพราะมีคนอยู่มากเขาจึงรอจนพวกเขากลับไปหมดแล้วค่อยเข้ามาขอ ถ้าไม่อย่างนั้นทุกบ้านก็คงจะมาขอยืมนมผงจากบ้านปู่ของเขา ซึ่งปริมาณนมที่มีอยู่ก็ไม่มากพอจะแบ่งให้ทุกบ้านได้
ป้าสามทำหน้าลำบากใจ เพราะลูกสาวของเธอเผลอพูดเรื่องนี้ออกไป
เด็กก็เป็นแบบนี้แหละ
พอมีของกินดีๆก็อดที่จะอวดเพื่อนไม่ได้
ปู่ของโจวอี้หมินถอนหายใจ ไม่ได้พูดอะไร แต่หันไปมองย่าของโจวอี้หมินแทน
ย่าก็มองมาที่โจวอี้หมินอีกที
“คุณย่า ขายนมให้เขาถุงหนึ่ง 10 หยวนครับ” โจวอี้หมินพูดขึ้น
ถ้าให้ฟรีๆก็คงไม่ดี เพราะแบบนั้นจะมีคนมาขอกันไม่หยุด
พอได้ยินแบบนั้น โจวต้าจิ้งก็รีบพยักหน้า “ผมจะกลับไปเอาเงินทันที ขอบคุณท่านปู่ ท่านย่า และขอบคุณลุงสิบหกครับ”
ที่จริง บ้านเขามีเงินแค่ 20-30 หยวนเท่านั้น เพื่อซื้อนมหนึ่งถุง เขาต้องเอาเงินเกือบครึ่งหนึ่งของทั้งหมดมาใช้ แต่โจวต้าจิ้งก็ไม่ลังเลเลย
“เอาไปก่อนก็ได้ แล้วค่อยเอาเงินมาทีหลัง” ปู่โจวอี้หมินพูดอย่างเข้าใจ
ย่าของโจวอี้หมินหยิบนมผงถุงหนึ่งส่งให้เขา
โจวต้าจิ้งรีบเก็บใส่เสื้อแล้ววิ่งกลับบ้านไปทันที
เขาเพิ่งไปได้ไม่เท่าไร ป้าสามก็จับไลฝางไว้ แล้วตีไปหลายที ปู่กับย่าของโจวอี้หมินไม่ห้าม เพราะต้องสั่งสอนเด็กให้รู้จักว่าอะไรควรพูดหรือไม่ควรพูด ไม่อย่างนั้นคราวหน้ามีของอร่อยอะไรอีกก็จะเอาไปเล่าหมด
“ป้าสาม อย่าตีแรงเกินไป พอสมควรก็พอแล้ว”
จากนั้น โจวอี้หมินก็กวักมือเรียกไลฝางให้เข้ามาหา แล้วให้ขนมเธอหนึ่งชิ้น
เขายังเตือนเธออีกว่า “ต่อไปนี้แอบกินเงียบๆ ห้ามบอกใครอีก”
เด็กน้อยพูดไปพลางน้ำตาไหลไปพลาง แล้วให้สัญญากับโจวอี้หมินว่า “พี่ใหญ่ คราวหน้าหนูไม่บอกแม้แต่แม่เลยค่ะ”
ไลฝูและไลไฉที่อยู่ไม่ไกลมองน้องสาวกินขนมด้วยความอิจฉา อยากจะให้ตัวเองเป็นคนที่ถูกตีบ้าง ถ้าถูกตีแล้วได้กินขนม พวกเขาก็ยอม
“คุณปู่ คุณย่า ผมขอออกไปเดินเล่นหน่อยนะครับ”
คุณย่าพูดอย่างเอ็นดูว่า “ไปเถอะ! เอาหมวกติดไปด้วยล่ะ อย่าให้แดดเผาจนดำไปมากกว่านี้”
เด็กน้อยสามคนก็พากันวิ่งตามพี่ใหญ่ของพวกเขาไปด้วย โดยไม่สวมรองเท้า
…
โจวต้าจิ้งกลับถึงบ้านแล้วรีบปิดประตูทันที การกระทำนี้ทำให้ภรรยาของเขาสงสัยมาก
“ภรรยา เจ้าดูนี่สิ” โจวต้าจิ้งหยิบนมผงออกมาจากเสื้อ
“ข้าวสาร?”
ภรรยาของเขาไม่กล้าคิดว่าจะเป็นนมผง นึกว่าเป็นข้าวสารที่หายาก ถ้าเป็นข้าวสาร ก็อาจทำเป็นโจ๊กได้ ลูกสาวจะได้กินสักสองคำ
“นมผงน่ะ ของท่านปู่บ้านนั้น น่าจะเป็นลุงสิบหกที่นำมาจากในเมือง” พูดจบก็ส่งนมผงให้ภรรยา เพื่อให้เธอไปชงให้ลูกกิน
ภรรยาของโจวต้าจิ้งรู้สึกดีใจมาก ทั้งน้ำตาไหลทั้งรับนมผงไปชง
คราวนี้ลูกสาวคงรอดแล้ว
เธอหยิบถ้วยมา แล้วค่อยๆ ใช้ช้อนตักนมผงออกมาหนึ่งช้อนด้วยความระมัดระวังมาก กลัวว่านมจะหกแม้แต่นิดเดียว
จากนั้น เธอเติมน้ำอุ่นลงไปในถ้วย แล้วคนให้เข้ากัน จากนั้นจึงเอาไปป้อนให้ลูกกิน
โจวต้าจิ้งรีบกลับเข้าไปในห้อง หยิบเงินทั้งหมดในบ้านออกมา เป็นธนบัตรใบเล็กๆ ทั้งนั้น มีทั้งเงินไม่กี่เหมา และไม่กี่เฟิน รวมกันครบ 10 หยวนพอดี
พอได้เงินแล้ว เขาก็รีบออกจากบ้านตรงไปที่บ้านปู่ทันที
ไม่นานนัก โจวอี้หมินก็ได้ยินข่าวว่าบ่อน้ำที่หมู่บ้านกำลังขุดกันอยู่มีน้ำพุ่งขึ้นมาแล้ว แต่ปริมาณน้ำน้อยมาก ไม่เพียงพอต่อการใช้งาน ทำให้หัวหน้าหมู่บ้านรู้สึกท้อใจ
แน่นอนว่า อย่างน้อยมันก็ดีกว่าไม่มีน้ำเลย
หัวหน้าหมู่บ้านจึงตัดสินใจไปหาโจวอี้หมินอีกครั้ง แล้วก็ตัดสินใจว่า หมู่บ้านจะเอาเงิน 200 หยวนมาใช้ขุดบ่อน้ำแบบมือโยกในสี่ทิศของหมู่บ้าน
เหตุผลแรกคือ เพื่อให้ชาวบ้านมีน้ำใช้ในชีวิตประจำวัน อีกเหตุผลคือ เพื่อใช้ในการรดน้ำพืชผล
เงิน 200 หยวนนี้ เดิมทีตั้งใจจะใช้ซื้ออาหาร ถือเป็นเงินฉุกเฉินช่วยชีวิตของหมู่บ้าน
“อี้หมิน คงต้องรบกวนอีกครั้ง” หัวหน้าหมู่บ้านยื่นเงินให้โจวอี้หมิน
“ได้ครับ เดี๋ยวผมไปโรงงานอีกทีช่วงเย็นนี้”
(จบบท)